Bệnh sốt xuất huyết Dengue, bệnh do vi rút Zika và Chikungunya là các bệnh truyền nhiễm cấp tính do Arbo vi rút gây ra, bệnh có biểu hiện triệu chứng lâm sàng tương tự nhau (sốt, đau khớp, đau cơ, nhức đầu, buồn nôn, mệt mỏi và phát ban) và chủ yếu lây truyền qua muỗi Aedes;
Hiện nay, tại Campuchia tình tình dịch bệnh Chikungunya lây truyền từ người qua người thông qua muỗi Aedes và đang lây lan nhanh tại nhiều tỉnh, thành. Tính đến ngày 01/8/2020, đã có 1.020 người bị nhiễm bệnh Chikungunya tại 12 tỉnh, thành phố của Campuchia;
Tại tỉnh Đắk Nông, tính đến ngày 14/8/2020 đã ghi nhận 322 trường hợp mắc Sốt xuất huyết Dengue tại 55/71 xã/phường/thị trấn thuộc 8/8 huyện, thành phố; chưa ghi nhận bệnh Zika và Chikungunya trên địa bàn tỉnh; tuy nhiên, trước diễn biến tình hình dịch bệnh Chikungunya đang lây lan trong cộng đồng tại Campuchia và nguy cơ xâm nhập vào tỉnh ta là rất lớn;
| Vi rút Chikungunya (CHIKV) là một alphavirus lây truyền qua muỗi thuộc họ Togaviridae, được phân lập lần đầu ở Tanzania vào năm 1952. Gần đây CHIKV tái nổi gây nhiễm bệnh cho hàng triệu người ở những nước chung quanh Ấn Độ Dương với đặc điểm khí hậu thuận lợi cho mật độ côn trùng trung gian phát triển, ở đây chủ yếu là muỗi Aedes. CHIKV và DENV là những arbovirus lưu hành hiện nay ở Đông Nam Á, Trung và Tây Phi, các quần đảo Thái Bình Dương và có thể có sự đồng nhiễm (từ 2% ở Gabon đến 34% ở Nigeria). Trong một nghiên cứu gần đây tại Guatemala năm 2015, các mẫu huyết thanh dương tính với CHIKV hoặc DENV được gửi đến phòng xét nghiệm, kết quả RT-PCR cho thấy có sự đồng nhiễm cả hai loại CHIKV và DENV trên 44/144 mẫu huyết thanh (32%). Tại Việt Nam, một ít nghiên cứu gần đây cũng đã xác định một tỷ lệ nhất định bệnh nhân nhiễm CHIKV.
Các dấu hiệu lâm sàng của nhiễm CHIKV bao gồm các triệu chứng giống cúm không đặc hiệu và một phát ban khá điển hình đi kèm với đau khớp, đau có thể kéo dài lâu sau khi bệnh đã thoái lui. Tỷ lệ tử vong không cao nhưng có thể tăng ở các đợt bùng phát dịch lớn. Sau đây là lược dịch từ https://www.cdc.gov/chikungunya/symptoms/ về các triệu chứng, chẩn đoán và điều trị bệnh nhiễm này, của Trung tâm Phòng ngừa bệnh và tật Hoa Kỳ (USCDC) dành riêng cho công chúng. TRIỆU CHỨNG – Phần lớn những người bị nhiễm bệnh do CHIKV sẽ có vài triệu chứng. – Triệu chứng thường xuất hiện 3 – 7 ngày sau khi bị muỗi nhiễm bệnh đốt. – Triệu chứng thường gặp nhất là sốt và đau các khớp. – Các triệu chứng khác có thể là đau đầu, đau cơ, sưng các khớp và phát ban. – Bệnh Chikungunya thường không gây chết, nhưng triệu chứng có thể trầm trọng và gây tàn phế (do đau khớp kéo dài). – Phần lớn người bệnh cảm thấy đỡ hơn trong vòng một tuần. Ở một số người bệnh, đau khớp kéo dài hàng tháng. – Đối tượng có nguy cơ mắc phải bệnh nặng là trẻ sơ sinh bị nhiễm trong thời kỳ chu sinh, người lớn tuổi (≥ 65 tuổi) và những người có bệnh sẵn như tăng huyết áp, đái tháo đường hay bệnh tim mạch. – Một khi đã nhiễm bệnh, người bệnh có thể được bảo vệ (miễn nhiễm) với bệnh này về sau. CHẨN ĐOÁN – Triệu chứng của nhiễm Chikungunya là tương tự như của Dengue và Zika là các bệnh được lây truyền qua cùng loại muỗi truyền bệnh Chikungunya. – Các bạn hãy đến gặp ngay bác sĩ nếu có các triệu chứng kể trên và đã từng lưu trú ở vùng có CHIKV lưu hành. – Nếu bạn mới đi du lịch thì hãy kể lại với bác sĩ bạn đã đi ở đâu và trong thời gian nào. – Bác sĩ có thể sẽ cho làm xét nghiệm máu để tìm CHIKV hoặc những vi rút tương tự như DENV và vi rút Zika (ZV). ĐIỀU TRỊ – Chưa có vắc xin phòng ngừa và không có thuốc điều trị CHIKV. – Chỉ điều trị triệu chứng: + Nghỉ ngơi nhiều. + Uồng nhiều nước để tránh nất nước. + Dùng các thuốc như acetamonophen hoặc paracetamol để làm giảm sốt, giảm đau. + Không sử dụng aspirin và các thuốc kháng viêm non-steroid khác trừ phi đã loại trừ được bệnh sốt xuất huyết Dengue để làm giảm thiểu nguy cơ chảy máu. + Nếu bạn đang dùng thuốc điều trị các bệnh sẵn có, hãy trao đổi với bác sĩ trước khi sử dụng thêm thuốc khác. Nếu bạn bị nhiễm bệnh Chikungunya, đề phòng bị muỗi đốt trong tuần lễ đầu của bệnh. Trong tuần lễ đầu của bệnh, CHIKV có thể được tìm thấy trong máu và có thể truyền từ người nhiễm bệnh sang muỗi khi muỗi đốt. Muỗi bị nhiễm bệnh sau đó có thể lan truyền vi rút cho những người khác./. |
Ngoài ra khuyến cáo người dân không nên chủ quan, lơ là trong công tác vệ sinh phòng bệnh, thường xuyên tự diệt bọ gậy, loăng quăng hàng tuần ngay tại hộ gia đình. Thực hiện ngủ mùn ngay cả vào ban ngày để chủ động phòng bệnh.
